Στο πεδίο της Επανορθωτικής Πλαστικής χειρουργικής περιλαμβάνεται η θεραπεία όλων σχεδόν των παθήσεων της άκρας χείρας από τον καρπό και κάτω.
Η Πλαστική χειρουργική αντιμετωπίζει τραυματισμούς είτε των οστών (κατάγματα δακτύλων ) είτε των μαλακών ιστών πχ τένοντες, νεύρα και αγγεία.
Επίσης όλες τις παθήσεις που οφείλονται σε πιέσεις νεύρων όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, αρθρίτιδες και άλλες φλεγμονώδεις νόσους που επηρεάζουν τα χέρια καθώς και οι συγγενείς διαμαρτίες του άνω άκρου, όπως πολυδακτυλίες, συνδακτυλίες κλπ.
Η μικροχειρουργική, αναπόσπαστο κομμάτι της πλαστικής χειρουργικής, σώζει από ακρωτηριασμούς και αποκαθιστά για παράδειγμα, τραυματικά ελλείμματα δακτύλων μεταμοσχεύοντας δάκτυλα από το πόδι.
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα:
Από τις συχνότερες παθήσεις των χεριών εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες ηλικίας 40-60 ετών και στο 40% των ασθενών αφορά και τα δυο χέρια. Οφείλεται σε πίεση του μέσου νεύρου καθώς περνά στον καρπό προς το χέρι και παρουσιάζεται με αδυναμία στο χέρι, πόνο που συχνά ανεβαίνει προς τον αγκώνα και μούδιασμα που συνηθεστέρα αφορά αντίχειρα, δείκτη και μέσο δάκτυλο.
Είναι στην πλειονότητα των περιπτώσεων ιδιοπαθής, αν και συχνά το συναντάμε σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Σπάνια εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη και υποχωρεί με το πέρας αυτής.
Η θεραπεία του είναι συντηρητική σε ήπια συμπτώματα και συνίσταται σε ενέσεις στεροειδών στον καρπιαίο σωλήνα, αντιφλεγμονώδη και νάρθηκα που προσφέρουν παροδική βελτίωση στο 1/3 των ασθενών και κυρίως χειρουργική που συνίσταται σε διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα και διατομή των ταινιών συνδετικού ιστού (εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού), που πιέζουν το νεύρο στον καρπό. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία, τοποθετείται ένας ελαφρύς νάρθηκας για 1 εβδομάδα και η βελτίωση των συμπτωμάτων είναι θεαματική και άμεση.
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι μια πάθηση που επηρεάζει την καθημερινότητα αρκετών ανθρώπων και είναι πολύ σημαντικό να επέμβουμε νωρίς διότι με την συνεχή πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα παρατηρείται μη αναστρέψιμη ατροφία του μέσου νεύρου με αποτέλεσμα ακόμα και με την επέμβαση να μην έχουμε πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Νόσος Dupuytren’s:
Οφείλεται σε ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης που ξεκινά από την παλάμη και σιγά σιγά επεκτείνεται προς τα δάκτυλα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία επώδυνων σκληρών οζιδίων στην παλάμη και σταδιακά μόνιμη κάμψη των δακτύλων που επιδεινώνεται με τον χρόνο ώστε τελικά το δάκτυλο να είναι μόνιμα κλειστό.
Εμφανίζεται συνήθως σε άντρες, συχνά είναι κληρονομική, σε διαβητικούς, αλκοολικούς και επιληπτικούς και μπορεί επίσης να υπάρχει ιστορικό τραυματισμού στο παρελθόν. Τα δάκτυλα που εμφανίζουν το πρόβλημα συνηθεστέρα είναι το μικρό δάκτυλο ο παράμεσος και ο αντίχειρας και είναι συχνή η προσβολή και των δυο χεριών. Με την πάροδο του χρόνου παρουσιάζεται αγκύλωση των αρθρώσεων των δακτύλων, γι’αυτό είναι σημαντικό να ζητάμε την συμβουλή του πλαστικού χειρουργού νωρίς.
Η αντιμετώπιση της νόσου Dupuytren είναι συνηθεστέρα χειρουργική, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις αρχικά μπορεί να τοποθετηθεί ειδικός νάρθηκας. Στην χειρουργική επέμβαση γίνεται διατομή της παλαμιαίας απονεύρωσης, αφαίρεση των οζιδίων και των ρικνωτικών ταινιών από τα δάκτυλα. Η επέμβαση συνήθως γίνεται με περιοχική αναισθησία όλου του άνω άκρου από την μασχάλη. Τοποθετείται νάρθηκας για 2 εβδομάδες και συνίσταται φυσιοθεραπεία μετεγχειρητικά.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος (Trigger finger) :
Οφείλεται σε τενοντοελυτρίτιδα του καμπτήρα τένοντα του δακτύλου που προκαλεί στένωση στην βάση του. Τα συμπτώματα είναι κλασσικά : μπλοκάρισμα στο άνοιγμα του δακτύλου που όταν πιεστεί πετάγεται με δύναμη και συχνά ψηλαφάται μια σκληρή επώδυνη περιοχή στην βάση του δακτύλου στην παλάμη.
Συνηθεστέρα παρουσιάζεται σε γυναίκες με ιστορικό ρευματοειδούς αρθρίτιδας και σε ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα ή διαβήτη. Τις περισσότερες φορές αφορά τον μέσο και τον παράμεσο δάκτυλο. Μπορεί να παρουσιαστεί και σε παιδιά και συνήθως υποχωρεί χωρίς θεραπεία καθώς το χέρι μεγαλώνει.
Ενέσεις με στεροειδή μπορεί να βοηθήσουν αλλά αν δεν υπάρχει βελτίωση συνίσταται χειρουργική διατομή του στενεμένου τμήματος στο έλυτρο του τένοντα.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα :
Ανοσολογικής αιτιολογίας πάθηση που παρουσιάζεται σε γυναίκες συχνότερα μέσης ηλικίας. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλει συχνά τα χέρια καταστρέφοντας σιγά τις αρθρώσεις των δακτύλων με χαρακτηριστική παραμόρφωση των χεριών και με συμπτώματα πρήξιμο, πόνο και δυσκαμψία. Χειρουργική επέμβαση συνιστάται σε περιπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας όταν υπάρχει έντονος πόνος στις αρθρώσεις και απώλεια λειτουργικότητας.
Αρθροπλαστικές και τενοσυνοβεκτομή στις αρθρώσεις που έχουν επηρεαστεί από την φλεγμονώδη διαδικασία είναι κάποιες από τις επεμβάσεις που συχνά συνδυάζονται με μεταθέσεις τενόντων για αποκατάσταση της λειτουργικότητας. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση και χρειάζεται ο ασθενής να διατηρεί μια στενή σχέση με τον ρευματολόγο και τον πλαστικό χειρουργό ώστε να παρακολουθείται η πορεία της νόσου και να προλαμβάνονται επιπλοκές.
Συγγενείς διαμαρτίες άνω άκρου:
Το χέρι διαμορφώνεται κατά την 6η-8η εμβρυική εβδομάδα. Περίπου 1 στα 600 παιδιά γεννιέται με κάποια συγγενή ανωμαλία στο άνω άκρο. Αιτιολογικά εκτός από αγνώστου αιτιολογίας ανωμαλίες διάπλασης και αμνιακές ταινίες, συχνά παρουσιάζονται στα πλαίσια συγκεκριμένων συνδρόμων που τότε συνδυάζονται και με άλλα προβλήματα, καθώς και μετά από λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων. Χαρακτηριστικές είναι οι συνδακτυλίες, καμπτοδακτυλίες και η φωκομέλια (παιδιά της θαλιδομίδης).
Προβλήματα τέτοιου είδους πρέπει να αντιμετωπίζονται σε εξειδικευμένα κέντρα πλαστικής παιδιατρικής χειρουργικής. Η αντιμετώπιση τους περιλαμβάνει συχνά πολλές επεμβάσεις και το team αποτελείται από εξειδικευμένους χειρουργούς, παιδιάτρους, νοσηλευτικό προσωπικό και φυσιοθεραπευτές.
Από τις πιο απλές είναι η πολυδακτυλία, συχνά κληρονομική και αφορά χέρια και πόδια πολλές φορές. Η αντιμετώπιση είναι συνήθως απλούστατη με χειρουργική αφαίρεση των έξτρα δακτύλων που γίνεται μέσα στις πρώτες εβδομάδες ή μήνες της ζωής του παιδιού.